Cây chó đẻ răng cưa, hay còn gọi là cây diệp hạ châu, từ lâu đã được biết đến trong y học cổ truyền với nhiều tác dụng quý đối với sức khỏe. Đặc biệt, trong việc hỗ trợ điều trị viêm gan B. Với các hoạt chất sinh học phong phú, cây chó đẻ răng cưa có khả năng ức chế sự phát triển của virus viêm gan B, mang lại hy vọng cho những người đang phải đối mặt với căn bệnh này.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá sâu hơn về tác dụng của cây chó đẻ răng cưa trong việc điều trị viêm gan virus B.
1. Thông tin cây chó đẻ răng cưa
Cây chó đẻ răng cưa tên khoa học là Phyllanthus urinaria L., cây thuộc họ thầu dầu (Euphorbiaceae). Sở dĩ có tên là chó đẻ răng cưa vì người xưa thường quan sát thấy những con chó sau khi đẻ thường tìm ăn loại cây này. Ngoài ra cây còn được biết đến với những tên gọi như diệp hạ châu, trân châu thảo, diệp hạ châu đắng, lão nha châu,…
Cây chó đẻ răng cưa là một loại cây thân thảo. Thân cây thẳng, nhẵn, có màu xanh. Cây thường cao từ 30cm đến 50cm, nhưng có thể phát triển đến 80cm. Lá cây mọc so le, lưỡng hệ, với phiến lá thuôn, dài từ 5-15mm và rộng từ 2-5mm, có đầu nhọn hoặc hơi tù, mép nguyên, không cuống hoặc có cuống rất ngắn. Mặt dưới lá có màu xanh lơ. Loài cây này thường ra hoa từ tháng 4 đến tháng 6 hàng năm.
Cây chó đẻ ngày trước thường mọc hoang ở nhiều nơi trên nước ta. Nhưng những năm gần đây, cây chó đẻ đã được tập trung trồng nhiều để phục vụ ngành công nghiệp dược liệu.
2. Thành phần hóa học của cây chó đẻ răng cưa
Cây chó đẻ răng cưa chứa nhiều thành phần có giá trị, bao gồm flavonoid, alcaloid phyllanthin, cùng với các hợp chất như hypophyllanthin, niranthin và phylteralin.
Các nhà khoa học đã chứng minh rằng dịch chiết từ Phyllanthus có khả năng ức chế mạnh virus viêm gan B (HBV) bằng cách ức chế enzym ADN polymerase của virus này, từ đó làm giảm mức HBsAg và Anti-HBs.
3. Công dụng của cây chó đẻ răng cưa
Cây chó đẻ răng cưa được người dân dùng để điều trị các vấn đề như mụn nhọt, đinh râu và chữa rắn cắn. Cây có thể được dùng để đắp ngoài hoặc uống trong. Đặc biệt, nó còn có tác dụng trị sốt, lợi tiểu, đái tháo đường, u xơ tuyến tiền liệt, viêm âm đạo, khó tiêu, viêm đại tràng và bệnh viêm gan vàng da.
Để chữa lở loét và mụn nhọt không liền miệng, có thể giã nát hỗn hợp lá chó đẻ răng cưa, lá thồm lồm (bằng nhau) cùng một nụ đinh hương và đắp vào vị trí bị đau.
Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước đã chỉ ra rằng cây chó đẻ răng cưa có hiệu quả trong việc điều trị viêm gan B. Ở liều 900mg/ngày, sau 30 ngày sử dụng, khoảng 50% yếu tố lây truyền của HBV trong máu đã được giảm đi.
Đối với bệnh viêm gan vàng da, có thể sử dụng công thức gồm 40g chó đẻ răng cưa, 20g mã đề và 12g dành dành, sắc uống.
Trên thị trường Việt Nam, cũng có nhiều chế phẩm điều trị viêm gan do HBV có chứa thành phần là cây chó đẻ răng cưa.
Cây chó đẻ răng cưa được cho là có khả năng ức chế mạnh virus HBV-DNA (virus viêm gan B trên hệ gen), khiến virus bị đào thải và không bám vào ADN của người. Những bệnh nhân mắc viêm gan do HBV sau khi sử dụng thuốc có chứa chó đẻ răng cưa đã ghi nhận sự phục hồi enzym transaminase từ 50-97%, trong khi mức bilirubin toàn phần trở về bình thường.
Khi sử dụng cây chó đẻ răng cưa để điều trị viêm gan HBV, cần lưu ý phân biệt với một loại cây khác cùng họ, cũng mang tên chó đẻ răng cưa, có tên khoa học là cam kiềm Phyllanthus niruri L. Cây này phân bố chủ yếu ở một số tỉnh thuộc châu thổ sông Hồng như Thái Bình và Hải Dương. Về hình dạng, cây này tương tự như chó đẻ răng cưa xanh, nhưng chỉ cao khoảng 5-10cm, với thân và cành có màu tía đỏ, quả có màu đỏ. Người dân thường sử dụng toàn bộ cây, sắc đặc lấy nước để ngậm chữa đau răng, hôi miệng, thông tiểu và thông sữa; đôi khi cũng được dùng để trị viêm gan vàng da.
Trên đây là thông tin về cây chó đẻ răng cưa, cũng như những tác dụng của loại thảo dược này đối với người bệnh viêm gan B. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích, từ đó có thể sử dụng cây chó đẻ một cách hiệu quả trong điều trị bệnh.